Brüksel merkezli insan hakları grubu The Arrested Lawyers Initiative, Türkiye’de hakları ihlal edilen mağdurlarla ilgili çalışma başlattı. Türkiye İnsan Hakları Hesap Sorulabilirlik Projesi’ne imza atan grup, gözaltında veya cezaevlerinde işkence ve ölümlere neden olan sorumluların İngiltere’nin Küresel İnsan Hakları Yaptırım Mevzuatı kapsamına alınması için çalışacak.
BOLD – Projeyi yönetecek İngiliz insan hakları avukatı Kevin Dent QC, “Türkiye’deki insan hakları ihlalcilerinin İngiltere’nin Magnitsky yaptırımlar listesine alınmasını amaçlayan heyecan verici bir proje. İnsan haklarını ihlal edenlere cezasızlık çağı tam anlamıyla sona erdi” ifadesini kullandı.
Projeyi yönetecek baş avukat Kevin Dent QC
Projede avukat Dent’in yardımcılığını üstlenen Avukat Michael Polak ise, şunları kaydetti: “Hukukun üstünlüğü ile neredeyse alakasız bir biçimde ve kesintisiz olarak tutuklandıkları Türkiye’de bulunan avukatların, gazetecilerin ve akademisyenlerin toplu bir biçimde hedef alınmaları çok endişe verici. Af Örgütü Türkiye Direktörü İdil Eser ve Af Örgütü Türkiye başkanı Taner Kılıç gibi kişilerin tutuklanma ve hapsedilmeleri bu sistematik insan hakları ihlallerinden kimsenin muaf olmadığını gösteriyor. Keyfi tutuklamalara maruz kalanlar çoğu zaman işkenceye de maruz kalıyorlar. Bu maskaralıkta yer alan devlet görevlilerinin ve savcıların cezasızlığı konusuyla ilgilenmek esaslı bir görev ve bu diğerlerini bunlara dahil olmaktan vazgeçirebilir.”
Tutuklanan Avukatlar Girişiminin (The Arrested Lawyers Initiative) başlattığı projeyle ilgili açıklamada, Türkiye’de hukukun üstünlüğünün sürekli ihlal edilmesine ve avukatların, aktivistlerin, gazetecilerin ve akademisyenlerin uydurma suçlamalarla hapse atılmasına yanıt olarak Türkiye İnsan Hakları Hesap Sorulabilirlik Projesini başlattıkları kaydedildi. Projenin, kitlesel fonlama yoluyla finanse edileceği, Türk hükumeti tarafından hedef alınan kişileri korkunç koşullarda sürekli hapiste bırakan ve sıkça gözaltında işkence ve ölümlere neden olan siyasi kovuşturmalardan sorumlu olan kişilere İngiltere’nin yeni Küresel İnsan Hakları Yaptırımları mevzuatının kullanılacağı belirtildi.
KEYFİ TUTUKLAMA VE GÖZALTILARIN KURBANLARI…
Projeyle ilgili yapılan açıklamada, şunlar belirtildi: “Türkiye’de 2016’dan bu yana avukatlara yönelik kesintisiz devam eden bir tutuklama kampanyası devam etmekte olup ve bu durum toplumun her kesimini etkilemektedir. Türkiye’deki 81 ilin 77’sinde avukatlar, baro başkanları, Hükümet’in talimatları doğrultusunda hareket etmeyi reddeden yargıçlar uydurma suçlamalarla tutuklanmaktadır. Siyasi gerekçelerle yürütülen yargılamalarda aktivistler, gazeteciler ve akademisyenler de uzun süreli hapis cezalarına mahkûm edilmektedir. Sivil toplum lideri Osman Kavala, Af Örgütü Türkiye Başkan ve Direktörü Avukat Taner Kılıç ve İdil Eser, avukatlar Selçuk Kozağaçlı ve Turan Canpolat, yazar ve gazeteci Ahmet Altan, akademisyen ve gazeteci Sedat Laçiner, gazeteciler Ayşenur Parıldak ve Mustafa Ünal, sanat yönetmeni Fevzi Yazıcı keyfi tutuklama ve göz altı kurbanlarından sadece bazılarıdır. Geçtiğimiz günlerde, mazlumları temsil ettiği gerekçesiyle hapiste tutulan ve adil yargılanma talebi mücadelesinde hayatını kaybeden Avukat Ebru Timtik’i derin bir üzüntüyle hatırlıyoruz. Türk makamları ve savcılar, kimin hapiste tutulacağı ve tutukluluk süreleri konusunda çok büyük bir yetkiye sahip bulunmaktadır. Bu yetki ise genellikle hükümetin istekleri doğrultusunda hareket eden Türk Mahkemeleri tarafından denetlenmeye tabi tutulmamaktadır. Türk mahkemeleri ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Birleşmiş Milletler’in tutukluların tahliye edilmeleri gerektiği yönünde verdiği kararları sistematik bir şekilde görmezden gelmektedir.
TUTUKLANANLAR İŞKENCE VE TECRİTE MARUZ BIRAKILIYOR
Tutuklananların birçoğu işkenceye ve tecride maruz kalmakta, sağlık hizmetleri ile hukuki yardımdan mahrum bırakılmaktadır. Bu nedenle hapis ve gözaltında hayatını kaybedenler olmuştur. Bazı yargı mensuplarının tutuklulardan özgürlükleri karşılığında zorla para aldıkları da tespit edilmiştir. Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, ulusal ve uluslararası STK’lar ve barolar yayınladıkları güvenilir raporlarla, Türk yetkililerin sorumlu olduğu insan hakları ihlallerini kayda geçirmişlerdir. Masum avukatlar ve diğer yurttaşları uzun süreli cezalar ile insani olmayan koşullardaki cezaevlerine gönderen savcılara ve diğer kamu görevlilerine Türk hükümeti dokunulmazlık sağlamıştır. Bu durum, insan haklarını ihlal edenleri yargılamanın ya da bu eylemlerine karşı yasal mücadele yürütmenin, Türkiye içinde mümkün olmadığı anlamına gelmektedir.
FAİLLER YAPTIRIM LİSTESİNE ALINACAK
Bu yolda atacağımız ilk adım, bu eylemlerin sorumlularının, yeni uygulamaya konulan Birleşik Krallık Küresel İnsan Hakları Yaptırım Mevzuatı çerçevesinde yaptırıma tabi tutulmasını sağlamak için bir kampanya düzenlemek olacaktır. Bu doğrultuda iki üst düzey İngiliz İnsan Hakları avukatını; i) Faillerden hangilerinin yaptırım listesine dahil edilmesi gerektiği konusunda değerlendirme yapmaları ve tavsiye vermeleri, ii) Türkiye’de keyfi tutuklamalardan sorumlu kişilerin neden olduğu zarara dikkat çekmek için siyasi lobi çalışmaları yürütmeleri, iii) Tespit edilen sorumlular hakkında yasal başvuruları hazırlamaları ve iv) Yapılacak başvurunun yaptırım kararı ile sonuçlanması için Birleşik Krallık hükümeti yetkilileriyle görüşmeler yapmaları için görevlendireceğiz. Bu proje, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği nezdinde benzer uygulama ve başvurular için de bir örnek ve hareket noktası teşkil edecektir. Bu başvurulardan arta kalan fonlar, diğer yaptırım olanakları ile insan hakları ihlallerinden sorumlu olan kişilerin yerel ve uluslararası düzeyde sorumlu tutulması adına diğer yasal mekanizmalar için de kullanılacaktır.”
PROJEYE BAĞIŞ YAPILABİLİYOR
Türkiye’deki ağır insan hakkı ihlallerine neden olan sorumlulara yaptırım listesine alınmasını isteyenler gofundme.com adresinden bağışta bulunabiliyor. Projeye bugün itibariyle 13 bin euro bağış toplandı.
