İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, görev süresince işkence iddialarını reddetti. Ulusal ve uluslararası raporlar, işkence yapılanlar ve kaçırılanların anlattıkları ise son yıllarda işkencenin arttığını ortaya koyuyor.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, suç örgütü lideri Sedat Peker’in iddialarına cevap vermek için çıktığı TV programında Türkiye’deki işkence iddialarını reddetti. Soylu’nun iddialarının aksine Anayasa Mahkemesinin (AYM) işkence gören bir kişiye verdiği tazminat, uluslararası raporlar bu durumun artarak devam ettiğini gözler önüne seriyor.
İŞKENCE VE ZORLA KAYBETME VAR
İçişleri Bakanı Soylu’nun işkence iddialarını reddetmesinin ardından sosyal medyadan açıklama yapan Af Örgütü İletişim Direktörü Tarık Beyhan, “Sayın Soylu’nun iddiasının aksine işkence, kötü muamele ve zorla kaybetme iddialarımız var” dedi. Türkiye’de insan hakları ihlalleri üzerine çalışan İnsan Hakları Derneği Eş Genel Başkanı Eren Keskin da Soylu’nun sözlerine Twitter’dan tepki gösterdi. Keskin, “Bizim dönemimizde işkence yok, dedi. İnanılmaz!” ifadelerini kullandı.
AKP DÖNEMİNDE 27 BİN İŞKENCE VAKASI
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili, CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 2002-2020 yılları AKP hükumetleri İşkence ve Kötü Muamele Raporu’nu açıkladı. Buna göre AKP’nin iktidar olduğu 18 yılda 27 bin 493 kişi işkenceye maruz kaldı. 86 kişi işkence nedeniyle hayatını kaybetti. 2016-2020 arasında kaçırılan 24 kişi yoğun işkence gördü. 2002 yılında 988 işkence olayı yaşanırken, bu sayı 2020 yılında 3 bin 534’e yükseldi.
YAPANLARIN YANINA KAR KALIYOR
Artan işkence ve kötü muamele olaylarında cezasızlığın rolüne raporunda vurgu yapan Tanrıkulu, “Cezasızlık, en yalın ifadeyle yaşanan bir hak ihlalinin soruşturmasının, faillerinin bulunmasının, yargılanmasının ve cezalandırılmasının, suçtan mağdur olanların tazmin edilmesinin söz konusu olmamasıdır. Burada altı çizilen konu devletin sorumluluğudur” dedi.
CEZAEVLERİ İŞKENCE MERKEZLERİNE DÖNÜŞTÜ
2020 Yılı Hak İhlalleri raporuna göre Türkiye’de geçen yıl bin 855 kişi, 3 bin 534 kez işkenceye maruz kaldı. Aynı rapora göre 2020’de 38 kişi cezaevlerinde hayatını kaybetti. İşkenceye maruz kalanların 15’inin çocuk olduğu vurgulandı. Raporda, toplantı ve gösteri yürüyüşlerine getirilen engeller de sıralandı. Ayrıca 38 eylem ve etkinliğin yasaklandığı, 753 eylem ve etkinliğine müdahalede bulunulduğu, eylem ve etkinliklerde 2 bin 123 kişi gözaltına alındı, 44 kişi tutuklandı, 294 kişi de toplantı ve gösteri yürüyüşü nedeniyle açılan davalarda mahkum oldu.
POLİS GÖZETİMİNDE İŞKENCE ARTTI
İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) 2021 raporunda Türkiye’de son dört yılda işkence olaylarının devletin gözetiminde arttığı belirtildi. AKP iktidarına ağır eleştirilerin yer aldığı Rapora göre koronavirüs sürecinde de Türkiye’de insan hakları ve hukuk devletine yönelik saldırılar sürdü. Raporda, “MHP ile yapılan ittifak, uluslararası insan hakları hukukundan kaynaklanan yükümlülüklerle çelişen yasaların meclisten alelacele geçirilmesine olanak tanıyor” denildi.
AYM’DEN İŞKENCE İÇİN TAZMİNAT
Anayasa Mahkemesi, 2017’de gözaltına alınan ve 12 gün boyunca emniyette işkence gören Kürt siyasetçi Halil İbrahim Baran için hak ihlali kararı verdi. Baran gördüğü işkence sebebiyle 10-12 kaburgasının kırıldığını ve 35 gün sonra doktora görünebildiğini anlattı. Anayasa Mahkemesi, Baran’a 20 bin TL tazminat ödenmesine de hükmedildi. Baran sosyal medya paylaşımları ve konuşmaları sebebiyle gözaltına alınarak tutuklanmıştı.
“DARP EDİP ELEKTRİK VERDİLER”
İstanbul’da 20 Ocak günü kaçırıldıktan 6 gün sonra evine dönen Gökhan Güneş yaşadıklarını anlattı. Darp edildiğini ve elektrik verildiğini belirten Güneş, tecavüz ve mezara sokmayla tehdit edildiğini söyledi. İşbirliği teklifinde bulunduklarını belirten Güneş, ayrıca kendilerine “Biz bilinmeyenleriz” diyen kişilerce kaçırıldığını kaydetti.
110 GÜN İŞKENCE GÖRDÜ
MİT’in kaçırıp aylarca insanlık dışı muameleye maruz bıraktığı kişilerden biri olan Zabit Kişi’nin işkencecileri hakkında yaptığı suç duyurusu yeterli delil bulunamadığı gerekçesiyle kapatıldı. Ankara’da işkenceye maruz kaldığını söyleyen Zabit Kişi, “Devlet vatandaşına işkence yapmaz, yapamaz. Hiçbir canlı türüne reva görülmeyecek işkence ve kötü muameleyi 110 gün boyunca bana yapanlar ne üzücüdür ki, devlet adına yaptılar. Tüm taleplerime rağmen devletin ilgili kurumları lal kesilmiştir. İşkencenin zaman aşımı yoktur” dedi.
VÜCUDUNDA 898 YARA VARDI
Gözaltına alındıktan sonra 6 ay işkence gördüğünü ve vücudunda 898 yara olduğunu yönünde ifade veren Ayten Öztürk, ağırlaştırılmış müebbet hapis istemiyle yargılandığı davada işkencenin üzerinin kapatılmak istendiğini belirtti. Öztürk, “6 ay boyunca her gün işkence gördüm. O işkencehanede 7 kişi vardı. Halen işkenceler devam ediyor. Bu dava işkencenin kapatılması davasıdır” dedi.
