Adil bir yargılamanın olmazsa olmazlarından birisi savunma hakkının tam olarak kullandırılmasıdır. Savunma hakkının olmasa olmazı da adil yargılanma hakkı kapsamında bulunan hakların takibini sağlayacak bir avukat yardımı alabilmekten geçer.
Masumiyet hakkı, suçlamayı en kısa sürede öğrenme hakkı, kendini suçlandırıcı beyanda bulunmaya zorlanamama hakkı, savunma için yeterli zaman ve kolaylıklara sahip olma hakkı, yasak delillerle yargılama yapılamama hakkı, bağımsız ve tarafsız mahkemede yargılanma hakkı, davayı etkilemeye yönelik düzenlemeler yapılmama hakkı, etkili hukuki yardım hakkı adil yargılanma hakkının unsurlarıdır. Bu en temel ilkelerin uygulanmasını sağlamak mahkemelerin görevi olduğu gibi bu hakların gerekli şekilde kullandırılmasını takip de avukatların etkili bir şekilde varlığı ile mümkündür.
****
Ülkemizde ise etkin ve adil bir yargılama yapılması için mücadele verecek avukat yardımı alabilmek neredeyse imkansız gibi. 2 bine yakın avukat hakkında soruşturma açıldığı 700’ün üzerinde avukatın tutuklandığı ve yüzlercesi hakkında da mahkumiyet kararı verildiği bir ortamda avukatlardan etkin bir savunma beklemek zor. Ancak bu zorluk, yargılanan kişilerin gösterecekleri çaba ve avukatla birlikte yapılacak etkili bir çalışmayla giderilebilir.
****
Öncelikle, yargılamalar konusunda var olan, mahkemelerin savunmaları dinlemediği, kararların önceden verildiği, ne yapılırsa yapılsın sonucun değişmeyeceği, avukatların da bir şey yapamayacağı düşüncesi kesinlikle değiştirilmelidir. Ne yazık ki değerlendirmeler bu algı üzerine yapıldığı için savunma çabası ve yapılacakların belirlenmesi bu algı doğrultusunda şekilleniyor. Öncelikle algılarımızı revize edelim. Biraz çabayla bunların değiştiğinin mümkün olduğu görülecektir.
****
İkinci olarak ceza yargılaması kapsamında avukattan ne beklenmesi gerektiği önem arz etmektedir. Şu an yargılamalarla ilgili iki türlü avukat yardımı almak mümkün. Birincisi, Baro tarafından görevlendirilen bir avukatın yardımı diğeri ise özel olarak anlaşılan kendi özel avukatınız tarafından yapılacak yardım. İkisi de avukat olmasına rağmen beklentilerin farklı olması gerekiyor.
****
Baro tarafından atanan avukatın, birkaç istisna dışında, sadece prosedürel işlemleri yapmakla görevinin sınırlı olduğu bilinmeli. İfadenize katılmak, sorguda bulunmak dava açılırsa duruşmalara katılmak, mahkumiyet kararı verilse istinaf ve temyiz başvurularını yapmak gibi. CMK avukatı olarak nitelenen avukatların büyük çoğunluğunun yapılan işle alınan ücreti karşılaştırdığında bu süreci angarya olarak gördükleri bilinmelidir. Duruşmaya girer savunma da yaparlar ancak günlerini vererek duruşma ve savunma için hazırlık yapmalarını beklemek zor.
****
Yargılama aşamasında CMK tarafından görevlendirilen bir avukatınız varsa, savunma hazırlanması ve duruşmaya hazırlık yapılması işi sanığa düşmektedir. Mevcut davanın sanık için hayat memat meselesi diğerleri için ise sadece bir dosya olduğu bilinmeli ve bir şey yapılacaksa sanık ya da sanık yakınları tarafından yapılacaktır düşüncesiyle hareket edilmeli. Bunun için de öncelikle dava dosyası içerisinde yer alan tüm belgeler alınmalı ve teker teker değerlendirilmeye tabi tutulmalı. Lehe olan aleyhe olan şeklinde ayrılmalı ve bu belgelerle ilgili hazırlık yapılmalı. Dosyada yer alan lehe aleyhe tüm deliller de çıkartılmalı ve üzerinde özel olarak çalışılmalı. Dava dosyasını mahkemenin hakimlerinden daha iyi bilmek istenilen neticeyi alabilmenin ilk koşuludur diye düşünülmeli. Bu anlayışla hazırlık yapılmalı. Yapılan çalışma neticesinde hazırlanılan sonuç hakkında CMK avukatınızı bilgilendirebilir ve onun tarafından mahkemeye söylenmesini düşündüğünüz bilgileri kendisine verebilirsiniz. Bu, avukatın işi neden ben yapıyorum diye düşünebilirsiniz ama davanın sanığın hayatını doğrudan ilgilendirdiğini unutulmamalısınız. O nedenle neden bunları avukat yapmıyor, ben bu işlerden anlamam ki gibi düşünceleri bir kenara bırakın ve kendi hazırlığınızı kendiniz yapmaya çalışın.
****
Eğer özel bir avukatınız olsun istiyorsanız, avukatla dava sürecinin takibi konusunda anlaşma yapmadan önce detaylı bir şekilde konuşmalısınız. Öncelikle masumiyetinize inanmayan birisinin savunmanıza katkı sağlamayacağını düşünerek masum olduğunuza inanan ve bunu mahkemede ispatlayacak bir avukat bulmaya çalışın. Mahkemelerin işleyişi ortada, netice alınması zor, yapılacak bir şey yok şeklinde telkinde bulunan bir avukat size fayda sağlamayacağı için hukuki yardım almaya gerek yok. İkinci olarak, beraat alacağınız ve masumiyetinizin ortaya çıkacağı ana kadar neler yapılacağı nasıl yapılacağı konusunda bilgi alıp gerekirse yapılacakları bir metne yazmak sürecin takibini kolaylaştıracaktır. Sözleşme imzalamadan önce her konuyu görüşmekte fayda var. Cezaevinde ki tutuklunun savunmasının hazırlanması için ne kadar zamanda bir ziyaret edileceği dahi konuşulabilir.
****
Kendi özel avukatınız olduktan sonra sizin için her şey bitmiş olmuyor. Davanın avukatınız için iş sizin için ise hayat olduğu düşüncesiyle avukatınız yok gibi hazırlık yapmaya çalışmak gerekir. Sizin yaptığınız hazırlıkla avukatınızın hukuk bilgisini birleştirerek masumiyetinizin mahkeme nezdinde tescilinin sağlanacağı bilinmelidir.
Önemli olan hakim, savcının ne düşündüğü veya neye inandığı değil, önemli olan sizin neye inandığınızdır.
Avukat Nurullah Albayrak
Yazının kaynak linki:
http://www.tr724.com/avukat-sizin-icin-ne-yapabilir/